|
پایان نامه بررسی اهمیت مطالعه کردن در تعلیم و تربیت
پایان نامه بررسی اهمیت مطالعه کردن در تعلیم و تربیت در 115 صفحه ورد قابل ویرایش
|
|
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 76 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 115 |
پایان نامه بررسی اهمیت مطالعه کردن در تعلیم و تربیت در 115 صفحه ورد قابل ویرایش
-1 مقدمه
به نام خداوندی که والاترین تعلیم خویش را برای برگزیده‌ترین مخلوق حضرت محمّد(ص) با امر بخوان آغاز نمود و به ایشان چنین وحی فرمود «اقرء بِسمِ رَبّکَ الذَّی خَلَق«[1] بخوان به نام پروردگارت که تو را آفرید خواندن را آغاز تعلیم و کاملترین دین خویش قرار داد و قرائت را نخستین پایه‌ای برای تکامل نهایی و رسیدن به آخرین مرحله تعلیم ضروری دانست و لوح قلم نگاشته بدان را چنان گرامی و مقدس دانست که سوگند مؤکد خویش را بر آن استوار نمود و فرمود «ن والقلم و ما یسطرون»[2] سوگند به قلم و آنچه بدان نویسند و چنین شد که خواندن و آنچه از قلم عالمان مؤمن و متقی و متعهد تراوش نمود نخستین گام باروری و اعتقاد و ایمان آدمی و اولین مرحله گام نهادن در وادی آگاهی و سیر به سوی کمال و آراستگی انسان است و انوار حاصل از خواندن مشعل طریق سعادت و کامیابی بشر گردیده است و درود بر حضرت محمد مصطفی (ص) که با ظهور خود چراغ فروزان دانش و آگاهی و تقوا را فرا راه بشر قرار داد و آدمیان را از تپّة ظلمانی ضلالت و گمراهی به سوی بادیة منوّر فضل و دانش رهنمون گردانید و دعوت به آگاهی و امر به آموزش و خواندن را سرلوحة کلام خویش ساخت و فرمود «اطلبو العلم من المهد الی اللحد» خواند و آموختن را از گهواره تا گور بجویید.
در دو قرن اخیر که سرعت پیشرفت بشر به واسطة پیدایش ابزار جدید ارتباط جمعی از قبیل روزنامه، مجلات، رادیو و تلویزیون و... و دگرگونی عمیق و شیوة چاپ و نشر کتب بیشتر گردیده و آموزش به نوعی عمومیت تامی یافته است نقش کتاب و کتابخوانی اهمیت و درخشش ویژه داشته است و توجه این موضوع نظر علمای تعلیم و تربیت را به خود جلب نموده تا جایی که رشتة تخصصی روشهای مطالعه عنوان یکی از شاخه‌های آموزش گردیده است و عده‌ای از علمای تربیتی به تحقیق و بررسی آن مشغول شدند و نتایج پژوهشهای اکثر ایشان به صورت مختلف چاپ و نشر شده است آنچه را که اکثر محققین بر آن معتقدند این است که در جهان متغیر عصر حاضر که هر روز در زمینه‌های علمی – سیاسی – اقتصادی – هنری دگرگونی تازه‌ای رخ می‌دهد کتاب و مطالعه دیگر کار افراد ویژه نیست بلکه هر شخصی در هر موقعیت و در هر مقام و شغلی نیازمند به مطالعه و خواندن مستمر است و باید بطور مرتب مقداری از وقت روزانة خود را به خواندن مطالب کتب و روزنامه‌ها و مجلات اختصاص دهد شک نیست که اگر دانش‌آموزان به روزنامه‌خوانی و مطالعة کتب خود گیرند و هر روز که از عمرشان می‌گذرد مقداری بر سطح آگاهیشان افزوده گردد می‌توانند به عنوان افرادی آگاه و بصیر جامعه خود را به سوی پیشرفت و ترقی سوق دهند.
کتابخوانی انسان را در تعیین سرنوشت خود و جامعة خویش شریک می‌کند حس همنوع‌دوستی و خیرخواهی را برمی‌انگیزد، قوة ابتکار و خلاقیت، روحیة آزادی‌خواهی و بزرگ‌منشی را تقویت می‌کند. خواندن و مطالعه در نزد انسان یک توانایی اکتسابی است که هر چه فرد در آن بیشتر تمرین کند تبحّر بیشتری کسب می‌نماید تمام کسانی که با سرعت و علاقه به خواندن می‌پردازند سالها تجربة مطالعه و کتابخوانی از همان دوران کودکی داشته‌اند بنابراین هر چه انسان بیشتر مطالعه کند و با کتاب و سایر مطالب خواندنی بیشتر سر و کار داشته باشد بر فنون و روشهای درست و تسریع مطالعه تسلط بیشتری پیدا می‌کند و بهتر می‌آموزد که چگونه بر مشکلات سریع‌خوانی غلبه کند همچنین ایجاد علاقمندی و عادت به مطالعه بایستی قسمتی از برنامه مؤسسات آموزشی، کودکستانها، مدارس ابتدائی و متوسطه باشد و در هر سنی مطابق با امکانات و احتیاجات همان سن کار مداوم و مطابق با برنامة معین انجام گیرد.
2-1 بیان مسئله
علاقه به مطالعة کتاب که ریشه در حس کنجکاوی انسان دارد امری فطری و هماهنگ با انگیزه‌های درونی افراد است و کم و بیش در تمام کودکان وجود دارد کودکان در صورتی که در خانواده‌ای با هر موقعیت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی باشند حداقل به تماشای تصویر کتاب علاقه دارند اگر چه این امر می‌تواند سرآغاز علاقه به مطالعة کتاب در بزرگسالی شود اما به مرور زمان با توجه به موقعیت خانواده این علاقه در دو جهت مختلف شکل می‌گیرد در عده‌ای نگرش مثبت به کتاب رشد کرده و علاقه آنها روز به روز بیشتر می‌شود تا آنجا که طبق برنامة منظم و دقیق مطالعة کتاب را در برنامه روزانه خود جای می‌دهند و در عده‌ای نگرش منفی ایجاد می‌گردد و آنچنان از کتاب گریزان می‌شوند که کتابهای درسی را میز برای کسب حداقل نمره قبولی مطالعه می‌کنند و با کتابهای دیگر هیچ رابطة دوستی و نزدیکی ندارند از دلایل عدم استفاده از مطالعه را می‌توان گفت در کشور ما هنوز هیچ اقدام جدی در این زمینه صورت نگرفته است دلیل اصلی این بی‌توجهی را می‌توان در این دید که مطالعه هنوز در ایران یک موضوع جدی تلقی نشده و نیاز به مطالعه هنوز برای مردم یک نیاز واقعی به حساب نمی‌آید.
نظر به اینکه گرایش و انگیزه به مطالعه در خانواده و از دوران کودکی شکل می‌گیرد قطعاً برای یافتن علت اصلی ابتدا باید سراغ خانواده و سپس به دنبال عوامل دیگر رفت که به نوبة خود دارای اهمیت ویژه‌ای هستند به همین دلیل به عنوان یک معلم که می‌تواند در تشویق دانش‌آموزان به مطالعه مؤثر باشد تحقیقی را در زمینة تاثیر مطالعات غیر درسی در کمک به تحصیلی دانش‌آموزان دورة ابتدائی، موضوع پژوهش قرار داده تا قدم کوچکی در راه تعالی بخشیدن فرهنگ مطالعه در میان آینده‌سازان کشور برداشته شود.
3-1 اهداف تحقیق
هدفهای کلی تحقیق
1- آگاهی از تاثیر مطالعات غیر درسی در موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان.
2- آگاهی از تأثیر کتابخانة مدارس در ایجاد عادت به مطالعه در دانش‌آموزان و زمینه‌سازی برای توسعة فرهنگی.
هدفهای جزئی تحقیق
1- آگاهی از تأثیر تشویق والدین و معلمان در گرایش دانش‌آموزان به مطالعه
2- آشنایی با عواملی که در مطالعة دانش‌آموزان نقش دارد.
3- آگاهی از ضرورت تهیة کتابهای ادبیات کودکان مطابق با سن و فهم و احتیاجات فعلی آنها از سوی متخصصان.
الف) ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه
گسترش علم و دانش و پیدایش رشته‌های علمی جدید در هر مقعطی از زمان مه پشت سر گذاشته می‌شود موجب توسعة اندیشه انسان و نشر دست‌آوردها و اندیشه‌های او در پهنة جهان است و کتاب در این میان کماکان نقش ویژه‌ای دارد. کتاب چه در زمینه شعر و قصه و چه مضامین آموزشی – علمی می‌تواند نقش مؤثری در رشد و تربیت صحیح کودکان بازی کند. محمود حکیمی نویسندة کتاب نوجوانان دربارة کتاب این چنین می‌نویسد کتاب خوب می‌تواند در کودک و نوجوان شوق و پرس‌جو و کنجکاوی فراهم کند و او را به جهان انسان بودن یعنی دنیای دانستن و آزاد زیستن رهبری کند، انسان آگاه و آزاد، ستم‌پذیر و بندة آدمیان نیست هر چه می‌شوند و می‌خواند کورکورانه نمی‌پذیرد، مغزش را به کار می‌گیرد، پیش از آنکه سخنی را بپذیرد اندیشه می‌کند، کتاب ابزار انتقال فرهنگ و تمدن و دانش بشری است همچنین عامل محرک انسانها می‌باشد. کتاب سازنده و توسعه دهندة فرهنگ نخبگان است ادیانی که تا امروز دوام آورده‌اند صاحب کتاب بوده‌اند و جامعه‌ای که به کتاب اهمیت و اعتبار می‌دهد و در نشر و توسعه و توزیع آن سرمایه‌گذاری می‌کند جامعه‌ای که به پژوهش و تحقیق بها می دهد، آن جامعه فرهنگی پویا سازنده دارد کتاب یکی از پایه‌های چهارگانة آموزش پرورش است سه پایة دیگر آموزگار، برنامه و روش می‌باشد، بدون داشتن کتاب، آموزش و پرورش ناقص است و کتاب با معلم همکاری بسیار صمیمانه‌ای می‌نماید او را در آموزش مطالب یاری می‌دهد، لازمة لذت بردن از هر کاری مهارت داشتن در آن کار است مطالعة کتاب نیز بدین نحو می باشد اگر
شخصی به امر مطالعه عادت و مهارت کافی نداشته باشد به هر بهانه‌ای از انجام آن خودداری خواهد کرد. علاقه و استعداد تنها عوامل مؤثر در این امر نیستند بلکه فرصتهای زمانی هم اهمیت بسیار دارد، زیرا عادت در طول یک دوره شکل می‌گیرند و ممکن است که روزها، ماهها و یا سالها طول بکشد.
2-2- تاریخچة شروع کتاب‌نویسی برای کودکان در ایران
دقیقاً نمی‌توان بیان داشت ایرانیان از چه زمانی نوشتن کتاب و یا بررسی در مورد کتابخوانی یا قصه‌خوانی برای کودکان را بصورت مدون شروع کرده‌اند ولی این امر مسلم و غیر قابل انکار است که در زمانهای قدیم کتاب و جزواتی مخصوص کودکان و به زبان آنها بصورت پراکنده نوشته شده ولی در آنها زبان کودک، محتویات ذهنی، سن و سال، محیط، احساسات، عواطف و میزان فهم آنها رعایت نشده است. از آثار قابل اهمیتی که کم و بیش همه آن را می‌شناسند داستان موش و گربه بصورت شعر از «عبید زاکانی» است ولی دقیقاً نمی‌توان اظهار کرد که این اثر فقط برای کودکان نوشته شده و مستندی بر این باشد که کودکان ایرانی از زمان «عبید زاکانی» کتاب مخصوص به خود داشته‌اند ولی می‌توان اظهار داشت که کتاب مدون و ساده‌ای نوشته شده که می‌تواند مورد استفاده کودکان هم قرار بگیرد.
تا پیش از پیدایش شهرهای بزرگ و صنعت چاپ، تاریخ تمدن بشری حکایت از وجود کتابخانه‌های گوناگونی دارد که سابقة آنها به اختراع خط و کلام مکتوب باز می‌گردد. این کتابخانه‌ها بیشتر وظیفة نگهداری و حفظ آثار مکتوب را به عهده داشتند و فقط لایة نازکی از اقشار جامعة آن روزگار می‌توانستند از گنجینه‌های پر ارزش آنها بهره گیرند در ایران قبل از اسلام بر اساس کاوشهای باستان شناسی حداقل 6 کتابخانة بزرگ وجود داشته است و در دوران تمدن اسلامی نیز با اهمیتی که اسلام برای کتاب و کتابخوانی قائل شده است، اسناد تاریخی خبر از صدها کتابخانة کوچک و بزرگ در سراسر ممالک اسلامی و از جمله ایران دارد صنعت چاپ کتاب را در اختیار همگان نهاد و ورود اولین ماشین‌های چاپ به ایران نیز به تعداد کتابخوانان و کتابخانه‌ها افزوده شد.
